Nhập khẩu chính ngạch và phân biệt giữa nhập khẩu chính ngạch và tiểu ngạch

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, hoạt động nhập khẩu đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy giao thương và phát triển kinh tế. Trong đó, nhập khẩu chính ngạch là hình thức nhập khẩu phổ biến, đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch trong quá trình giao dịch hàng hóa. Dưới đây là những thông tin cơ bản về hình thức nhập khẩu này và so sánh sự giống và khác nhau giữa nhập khẩu chính ngạch và tiểu ngạch.

Hiểu về nhập khẩu chính ngạch.

1. Khái niệm nhập khẩu chính ngạch

Nhập khẩu chính ngạch là hoạt động nhập khẩu hàng hóa từ nước ngoài vào Việt Nam qua các cửa khẩu, theo quy định của pháp luật và tuân thủ đầy đủ các thủ tục hành chính, bao gồm việc khai báo hải quan, nộp thuế và thực hiện các nghĩa vụ pháp lý khác.

Theo đó, hàng hóa nhập khẩu chính ngạch phải có giấy tờ hợp lệ như hợp đồng mua bán quốc tế, hóa đơn, chứng từ vận chuyển, giấy chứng nhận xuất xứ (C/O), và các chứng từ khác tùy theo tính chất của hàng hóa, yêu cầu của cơ quan hải quan và các cơ quan chức năng khác.

>> Tham khảo: Quản trị rủi ro trong xuất nhập khẩu.

2. Cơ sở pháp lý của nhập khẩu chính ngạch

Cơ sở pháp lý chủ yếu điều chỉnh hoạt động nhập khẩu chính ngạch tại Việt Nam là:

- Văn bản hợp nhất số 17/VBHN-VPQH - Luật Hải quan: Quy định rõ về hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, quá cảnh, phương tiện vận tải xuất nhập cảnh của cá nhân, tổ chức trong nước và nước ngoài trong lãnh thổ hải quan; Hoạt động, quy trình tổ chức Hải quan như khai báo hải quan, nộp thuế, và kiểm tra hàng hóa khi nhập khẩu.

- Thông tư số 38/2015/TT-BTC được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư số 39/2018/TT-BTC: Hướng dẫn về thủ tục hải quan đối với hàng hóa nhập khẩu, quy định cụ thể về việc thực hiện khai báo hải quan, nộp thuế và các thủ tục liên quan.

- Nghị định số 26/2023/NĐ-CP: Quy định về biểu thuế xuất khẩu, biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, danh mục hàng hóa và mức thuế thuế hỗn hợp, thuế tuyệt đối, thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan.

>> Tham khảo: Những lưu ý khi cấp lệnh ERO trong xuất nhập khẩu.

3. Vận chuyển chính ngạch là gì?

Vận chuyển chính ngạch trong nhập khẩu.

Vận chuyển chính ngạch là hình thức vận chuyển hàng hóa từ nước ngoài vào Việt Nam (hoặc ngược lại) thông qua các phương thức nhập khẩu và thủ tục hợp pháp, được cơ quan hải quan và các cơ quan chức năng kiểm soát, đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật.

Vận chuyển chính ngạch không chỉ bao gồm việc vận chuyển mà còn bao gồm các hoạt động liên quan đến việc thông quan, kiểm tra, khai báo hải quan, và nộp thuế theo quy định.

Vận chuyển nhập khẩu chính ngạch thường bao gồm ba yếu tố sau:

- Hợp đồng vận chuyển quốc tế: Các bên tham gia (nhà xuất khẩu, nhà nhập khẩu, hãng tàu, hãng hàng không, v.v.) ký kết hợp đồng vận chuyển quốc tế để xác định các điều khoản và trách nhiệm.

- Giấy tờ cần thiết: Các loại giấy tờ như hợp đồng mua bán quốc tế, hóa đơn thương mại, giấy chứng nhận xuất xứ (C/O), chứng từ vận chuyển (bill of lading, air waybill), chứng nhận kiểm dịch (nếu có), và các giấy tờ khác theo yêu cầu của pháp luật.

- Thông quan hải quan: Hàng hóa khi nhập khẩu phải qua thủ tục hải quan để đảm bảo rằng chúng tuân thủ quy định về thuế, xuất xứ, tiêu chuẩn chất lượng, và các quy định pháp lý khác.

>> Có thể bạn quan tâm: Hóa đơn điện tử, Báo giá hóa đơn điện tử.

4. So sánh hình thức nhập khẩu chính ngạch và tiểu ngạch

Sự khác biệt giữa nhập khẩu chính ngạch và tiểu ngạch.

Nhập khẩu theo đường chính ngạch và tiểu ngạch đều là hình thức nhập khẩu hàng hóa, nhưng có sự khác biệt rõ rệt về các yếu tố như thủ tục, quy trình và quy định pháp lý. Dưới đây là sự so sánh giữa hai hình thức này:

4.1. Định nghĩa

- Nhập khẩu chính ngạch: Là hoạt động nhập khẩu hàng hóa qua các cửa khẩu chính thức, tuân thủ đầy đủ các quy trình pháp lý, thủ tục hải quan, thuế, giấy tờ hợp lệ và yêu cầu của cơ quan chức năng.

- Nhập khẩu tiểu ngạch: Là hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa qua các cửa khẩu không chính thức (cửa khẩu biên mậu), chủ yếu giữa các cá nhân, tổ chức nhỏ hoặc trong các giao dịch không qua hải quan chính thức. Hình thức này thường mang tính chất phi chính thức và không có sự kiểm soát chặt chẽ.

4.2. Thủ tục và quy trình

- Nhập khẩu chính ngạch:

Các doanh nghiệp phải tuân thủ các thủ tục hải quan đầy đủ, khai báo hải quan, nộp thuế, kiểm tra chất lượng, xuất xứ, v.v.

Hàng hóa phải đi qua các cửa khẩu chính thức, được kiểm tra và thông quan bởi các cơ quan chức năng.

Cần các giấy tờ hợp lệ như hợp đồng, hóa đơn, chứng từ vận chuyển, chứng nhận xuất xứ (C/O), v.v.

- Nhập khẩu tiểu ngạch:

Thủ tục đơn giản hơn với các giấy tờ cơ bản, không cần nhiều giấy tờ như nhập khẩu chính ngạch.

Hàng hóa thường đi qua các cửa khẩu biên mậu hoặc các cửa khẩu phụ, không có sự kiểm soát khắt khe, chặt chẽ.

4.3. Quy mô và đối tượng tham gia

Nhập khẩu chính ngạch: Thường áp dụng cho các doanh nghiệp lớn, công ty xuất nhập khẩu có tiềm lực tài chính, có khả năng tuân thủ các quy định pháp lý và thủ tục phức tạp.

Nhập khẩu tiểu ngạch: Thường là các cá nhân, tiểu thương hoặc các tổ chức nhỏ, với quy mô giao dịch nhỏ lẻ, mang tính chất tự phát, không chính thức.

>> Tham khảo: Thủ tục hoàn thuế xuất nhập khẩu.

4.4. Thuế và chi phí

Nhập khẩu chính ngạch: Phải nộp đầy đủ các loại thuế, phí hải quan và chi phí liên quan đến việc thông quan, kiểm tra chất lượng, v.v. Các chi phí này khá cao.

Nhập khẩu tiểu ngạch: Do không phải tuân thủ đầy đủ quy định về thuế, phí hải quan, chi phí có thể thấp hơn.

4.5. Rủi ro pháp lý

Nhập khẩu chính ngạch: Được bảo vệ bởi pháp luật, việc tuân thủ đầy đủ quy trình giúp giảm thiểu rủi ro pháp lý. Hàng hóa nhập khẩu hợp pháp, tuân thủ các tiêu chuẩn về chất lượng và xuất xứ.

Nhập khẩu tiểu ngạch: Có thể gặp nhiều rủi ro pháp lý, vì hàng hóa nhập khẩu có thể không tuân thủ các quy định về chất lượng, tiêu chuẩn và thuế, dẫn đến việc bị tịch thu, phạt hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

4.6. Tính ổn định và lâu dài

Nhập khẩu chính ngạch: Mang tính ổn định và bền vững, vì hoạt động này được pháp luật điều chỉnh và bảo vệ. Doanh nghiệp có thể xây dựng mối quan hệ dài hạn với đối tác quốc tế.

Nhập khẩu tiểu ngạch: Tính ổn định thấp, thường chỉ mang tính tạm thời, không lâu dài và dễ bị ảnh hưởng bởi thay đổi chính sách của các cơ quan chức năng.

4.7. Thị trường và đối tượng tiêu thụ

Nhập khẩu chính ngạch: Hướng đến các thị trường lớn, có nhu cầu cao và đảm bảo chất lượng sản phẩm.

Nhập khẩu tiểu ngạch: Thường là hàng hóa tiêu thụ tại các khu vực biên giới hoặc các thị trường nhỏ, ít có yêu cầu khắt khe về chất lượng.

>> Có thể bạn quan tâm: Nghiệp vụ xuất nhập khẩu.

Tóm lại:

Xuất nhập khẩu chính ngạch phù hợp với các doanh nghiệp lớn, giao dịch hợp pháp và bền vững, tuân thủ đầy đủ các quy định của nhà nước.

Xuất nhập khẩu tiểu ngạch phù hợp với các giao dịch nhỏ lẻ, mang tính chất không chính thức, chi phí thấp nhưng có nhiều rủi ro về pháp lý và chất lượng hàng hóa.

Nhập khẩu chính ngạch và tiểu ngạch đều có vai trò nhất định trong hoạt động thương mại quốc tế, nhưng sự khác biệt về thủ tục pháp lý, quy mô, chi phí và rủi ro pháp lý khiến mỗi hình thức phù hợp với những đối tượng khác nhau.

Do đó, việc hiểu rõ và áp dụng đúng phương thức nhập khẩu sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động kinh doanh và tránh các vấn đề pháp lý không mong muốn.

Ngoài ra, quý doanh nghiệp có nhu cầu tìm hiểu về phần mềm khai báo hải quan ECUS, vui lòng liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn:

CÔNG TY PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ THÁI SƠN