Nhập khẩu tiểu ngạch là gì? Ưu và nhược điểm bạn cần biết

Bởi: ecus.vn - 23/04/2025 Lượt xem: 140 Cỡ chữ tru cong

Nhập khẩu tiểu ngạch là hình thức nhập khẩu hàng hóa phổ biến, giúp doanh nghiệp và cá nhân nhập khẩu hàng hóa từ các nước láng giềng một cách nhanh chóng, tiết kiệm chi phí. Nhập khẩu tiểu ngạch có gì giống và khác so với hình thức nhập khẩu chính ngạch? Cùng tìm hiểu thông tin chi tiết qua bài viết dưới đây.


Nhập khẩu tiểu ngạch là hình thức thương mại phù hợp với hàng hóa giá trị thấp
Nhập khẩu tiểu ngạch là hình thức thương mại phù hợp với hàng hóa giá trị thấp

1. Nhập khẩu tiểu ngạch là gì?

Nhập khẩu tiểu ngạch (Border Trade) là hình thức trao đổi, mua bán hàng hóa giữa người dân hai nước có đường biên giới giáp ranh với nhau. Thông thường, nhập khẩu theo đường tiểu ngạch thường diễn ra qua các đường mòn, không trực tiếp qua cửa khẩu. Hình thức này giúp giảm bớt chi phí và thủ tục hải quan cho các doanh nghiệp, cá nhân muốn nhập khẩu hàng hóa có giá trị nhỏ (mỗi lần giao dịch không quá 2 triệu đồng/người).

Nhập khẩu tiểu ngạch là một hình thức thương mại phổ biến tại các khu vực biên giới, đặc biệt là đối với những doanh nghiệp nhỏ và vừa có nhu cầu nhập khẩu hàng hóa giá trị thấp.

Ở Việt Nam, hình thức nhập khẩu tiểu ngạch thường được diễn ra tại các tỉnh giáp ranh biên giới với  các nước láng giềng như: Lạng Sơn, Quảng Ninh, Lào Cai… Các mặt hàng nhập khẩu qua đường tiểu ngạch thường là các mặt hàng có giá trị thấp như: rau củ quả, hàng tiêu dùng, hàng nông sản, hàng thủ công…

Chính vì hàng hóa nhập khẩu thường có giá trị thấp nên hình thức nhập khẩu này không ổn định, thuế nhập khẩu hàng tiểu ngạch cũng thấp hơn hàng nhập khẩu chính ngạch nên nhiều doanh nghiệp và cá nhân vẫn ưu tiên sử dụng hình thức này.


Nhập khẩu tiểu ngạch phù hợp với doanh nghiệp vừa và nhỏ
Nhập khẩu tiểu ngạch phù hợp với doanh nghiệp vừa và nhỏ

1.1 Ưu và nhược điểm của nhập khẩu tiểu ngạch

Dưới đây là một số ưu điểm và nhược điểm của hình thức nhập khẩu này:

1.1.1 Ưu điểm

- Thủ tục nhanh chóng, đơn giản: Hình thức nhập khẩu này không yêu cầu thủ tục hải quan phức tạp, giúp hàng hóa có thể lưu thông nhanh chóng và giảm thiểu thời gian chờ đợi.

- Chi phí thấp: Nhập khẩu tiểu ngạch giúp giảm thiểu chi phí do thủ tục hải quan đơn giản, ít tốn kém hơn so với nhập khẩu chính ngạch. Các khoản thuế và phí cũng thường thấp hơn, giúp doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí trong quá trình giao thương.

- Tiết kiệm thời gian vận chuyển: Hàng hóa được vận chuyển nhanh chóng đến tay người mua.

1.1.2 Nhược điểm

- Chất lượng hàng hóa không đảm bảo: Hàng hóa nhập khẩu qua con đường tiểu ngạch thường ít được kiểm tra chất lượng kỹ lưỡng như hàng hóa nhập khẩu chính ngạch, do đó có thể gặp phải sản phẩm kém chất lượng hoặc không đạt tiêu chuẩn.

- Tính ổn định của hàng hóa không cao.

- Giá trị hàng hóa nhỏ: do đó không thể áp dụng cho các mặt hàng công nghiệp hoặc các sản phẩm có yêu cầu về số lượng lớn và chất lượng cao.


Chính ngạch và tiểu ngạch là 02 hình thức giao dịch thương mại quốc tế hợp pháp
Chính ngạch và tiểu ngạch là 02 hình thức giao dịch thương mại quốc tế hợp pháp

2. So sánh giữa nhập khẩu tiểu ngạch và chính ngạch

Nhập khẩu chính ngạch và tiểu ngạch đều là hai hình thức giao dịch thương mại quốc tế hợp pháp, nhưng chúng có nhiều điểm khác biệt rõ rệt. Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa hai hình thức này sẽ giúp các doanh nghiệp lựa chọn phương thức nhập khẩu hoặc xuất khẩu phù hợp, tối ưu hóa chi phí và thời gian vận hành.

STT Tiêu chí Nhập khẩu tiểu ngạch Nhập khẩu chính ngạch
1 Hình thức vận chuyển Chủ yếu vận chuyển hàng hóa bằng đường bộ. Hàng hóa sau khi đã xuất trình đủ giấy tờ cần thiết để thông quan sẽ được vận chuyển bằng xe tải là phương tiện chủ yếu.  Hàng hóa thường được đóng trong các container và vận chuyển bằng đường tàu biển hoặc đường hàng không. 
2 Phân loại hàng hóa Hàng hóa thường có giá trị thấp thuộc các mặt hàng tiêu dùng hàng ngày như: nông sản, quần áo, hàng thủ công… Hàng hóa có giá trị cao, chất lượng hơn, có giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
3 Giá trị giao dịch Hàng hóa nhập khẩu thông qua con đường tiểu ngạch thường bị giới hạn hơn về số lượng, mỗi lần nhập hàng chỉ được giới hạn với số lượng nhất định theo quy định của pháp luật. Không giới hạn số lượng và giá trị hàng hóa cho mỗi lần nhập khẩu, miễn là hàng hóa đầy đủ giấy tờ nguồn gốc xuất xứ và nộp thuế hải quan đầy đủ. Do đó, các doanh nghiệp thường sử dụng phương thức nhập khẩu chính ngạch khi muốn nhập khẩu hàng hóa quốc tế. 
4 Thủ tục nhập khẩu hàng hóa

Cần chuẩn bị đầy đủ giấy tờ bao gồm: 02 tờ khai hàng hóa (HQ7A,HQ7B), giấy chứng minh cư dân biên giới, giấy phép kinh doanh XNK tiểu ngạch biên giới được cấp bởi UBND tỉnh.

Trường hợp đã đầy đủ giấy tờ theo quy định, hải quan cửa khẩu sẽ quyết định việc kiểm tra hàng hóa, đóng thuế và phê duyệt thông quan theo quy định.

Thủ tục sẽ phức tạp và chặt chẽ hơn tiểu ngạch.

Doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ bao gồm: hợp đồng, hóa đơn thương mại, quy cách đóng gói, Bill of Lading nếu có, tờ khai hải quan, LC - Tín dụng thư, Giấy nộp tiền vào ngân sách nhà nước, Giấy chứng nhận hàng hóa (form E), Hóa đơn vận chuyển, Chứng nhận kiểm dịch.

Sau đó, nộp đầy đủ giấy tờ cho Cục hải quan để thông quan hàng hóa, đóng thuế theo quy định.

Một số trường hợp đặc biệt, hàng hóa có thể bị kiểm tra trước khi thông quan để đảm bảo an toàn.

Trên đây là những chia sẽ từ Hải quan điện tử ECUS về nhập khẩu tiểu ngạch. Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa nhập khẩu chính ngạch và tiểu ngạch sẽ giúp các doanh nghiệp đưa ra quyết định hợp lý khi tham gia vào thị trường quốc tế. Mỗi hình thức đều có ưu điểm và nhược điểm riêng, phù hợp với những mục tiêu và yêu cầu khác nhau của từng doanh nghiệp. 

Nguyệt Nga